انواع دیوارهای ساختمانی از نظر عملکرد

تعریف: «دیوار» عبارت است از: یک ساختار ممتد، عمدتاً قائم، یکپارچه محکم که معمولاً ضخامت آن در مقایسه با طول و ارتفاع، کوچک است.

وظایف دیوار

چنانچه با دقت به پیرامون خود بنگرید، خواهید فهمید که ساختن دیوار با چه هدفی صورت می‌پذیرد. به چه شکل کلاس درس شما از فضای راهرو، حیاط و … جدا می‌گردد؟ چه عاملی موجب می‌شود که گرما، سرما، سر و صدا، رطوبت و… به داخل کلاس و برعکس وارد نشود؟ یا تحمل وزن سقف کلاس برعهده‌ی چیست؟

وظایف دیوار بدین شرح می‌باشد:

فضاها را از هم جدا می‌کند.

باعث ایجاد امنیت در محیط پیرامون ما می‌شود.

نیروی اعمالی را تحمل می‌کند.

انواع دیوار

دیوارها به دو گروه عمده طبقه‌بندی می‌شوند:

الف انواع دیوارها از نظر عملکرد:

دیوارهای باربر

 این دیوارها علاوه بر وزن خود، بارهای اعمالی به دیوارها مانند سقف‌ها را نیز تحمل و منتقل می کنند

دیوارهای غیرباربر

این دیوارها صرفاً وزن خود را متحمل شده و انتقال می‌دهند. دیوارهای غیرباربر را «دیوار تقسیم و پارتیشن» نیز می‌نامند. دیوار تقسیم به دیوارهای داخلی ساختمان اطلاق می‌گردد که فضاهای مختلف داخلی ساختمان را از یکدیگر تفکیک نموده و غیرباربر است.

دیوارهای حائل

 دیوارهایی که جهت مقابله با نیروی جانبی نظیر حرکت خاک، آب و … به کار گرفته می‌شوند را اصطلاحاً «دیوار حائل» می‌نامند؛ مانند دیوارهایی که مانع حرکت کوه‌های مجاور جاده‌ها می‌شوند.

دیوارهای عایق

 این دیوارها وظیفه‌ی جلوگیری از ورود رطوبت، سرما، گرما و صدا را بر عهده دارند. در ادامه به معرفی دیوارهای عایق می‌پردازیم:

دیوارهای عایق رطوبت

 اصولاً در ساختمان، دیواری به نام دیوار عایق رطوبت مشاهده نمی‌گردد اما با توجه به اینکه عایق رطوبت را نمی‌توان ایستا نگه‌داشت، به منظور نگهداری و حفاظت از عایق رطوبت به ویژه در سطوح عمودی از دیواری استفاده می‌شود که به آن «دیوار عایق» می‌گویند. در شکل زیر می‌توانید تأثیر رطوبت از روش‌های مختلف بر ساختمان را مشاهده نمایید.

دیوارهای عایق حرارت

تلف نکردن انرژی، یکی از مهم‌ترین مباحث در ساختمان‌سازی امروزی است. بدین منظور می‌توان از دیوارهایی که انرژی را به سرعت از دست نمی‌دهند، استفاده کرد. این دیوارها باید در برابر حرارت مقاوم باشند. به عبارتی دیگر بایستی این دیوارها را عایق حرارتی کرد.

ب انواع دیوارها از لحاظ مصالح

همانگونه که اطلاع دارید، دیوارها در ساختمان دارای عملکردهای گوناگونی می‌باشند. لذا نسبت به نوع فضا، ابعاد، اندازه و عملکرد می‌توان آن‌ها را از مصالح گوناگونی درست کرد. معمولاً این مصالح بدین شرح می‌باشند: دیوارهای آجری، سنگی، بتنی و بتن مسلّح، انواع بلوک (بلوک سفالی، سیمانی، گچی و …)، چوبی، گلی و خشتی.

دیوارهای آجری

 یکی از ارزان‌ترین و در دسترس‌ترین مصالح ساختمانی، آجر است و همچنان در اغلب موارد برای ساخت دیوار به کمک ملات‌هایی نظیر گل، ماسه‌سیمان و … استفاده می‌گردد. این نوع دیوار با ضخامت‌ها و چینش‌های متفاوت ساخته می‌شود.

دیوارهای سنگی

 نخستین مصالحی که توسط بشر ساخته شده و مورد استفاده قرار گرفته، سنگ است. آثار باستانی تمدن‌های قدیمی به دلیل استفاده از این مصالح پایدار و مقاوم تا به الان پابرجا مانده‌اند.

سنگ، یک مصالح طبیعی است که در اکثر مناطق ایران به مقدار زیادی پیدا می‌شود. بعضی از انواع آن مقاومت بسیاری بالای دارد. لذا می‌توان از این مصالح به‌تنهایی و بدون بهره‌گیری از ملات (به صورت خشکه‌چین) برای دیوارهای حصاری استفاده نمود.

سنگ طبیعی در رنگ‌ها و مشخصات مختلفی موجود است و لذا برای کاربردهای گوناگونی هم در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. سنگ با استفاده از ارّه‌برقی، چکش، پتک، شیشه، قلم و ابزارهای دیگر به شکل و اندازه‌های دلخواه تبدیل می‌گردد. همچنین به دلیل ظریف و شکننده نبودن، حمل‌ونقلش از این لحاظ راحت است.

دیوار چیست؟

دیوار چیست

دیوار عبارت از یک ساختار ممتد، یکپارچه، محکم و استوار که از جنس آجر، سنگ، بتن، چوب یا فلز و غیره است. ‌ضخامت دیوار در مقایسه با طول و ارتفاع نازک بوده و معمولاً به عنوان مجزا کننده فضاها از یکدیگر به صورت اجزا یا اتاق‌ها عمل می‌کند یا به عنوان محافظ یک فضا است. علاوه بر این، ساختار‌های عمودی، انتقال دهنده بار ساختمان به زمین هستند.

کاربرد دیوارها

فضاسازی و خلق فضاهای نوین،محافظت از سرما و گرما،ایجاد عایق صوتی،ایجاد حریم خصوصی،ایجاد حریم خصوصی محل،مناسبی برای کار گذاشتن انواع لوله کشی‌ها و سیم کشی‌های برق،تزئین و انجام کارهای هنری‌ مانند گچ بری و نقاشی دیواری.

انواع دیوارها از نظر محل قرار گیری

دیوار خارجی : دیوارهای خارجی یا دیوارهای نما، مانند دیوار مشرف به حیاط یا کوچه و خیابان بایستی خصوصیات ویژه ای را دارا باشند. جلوگیری از نفوذ رطوبت، سرما و سر و صدا از جمله وظایف دیوارهای خارجی است. آنها بایستی شرایط خاص اقلیمی منطقه را نیز تحمل نمایند.

دیوار داخلی : دیوارهای داخلی فضاهای داخل ساختمان را از یکدیگر جدا می کنند.

انواع دیوار بر حسب تحمل فشار 

دیوارهای خارجی حامل یا تحمل کننده بار

دیوارهای خارجی غیر حامل

دیوارهای داخلی حامل

دیوار داخلی غیر حامل

انواع دیوارها از نظر ساختار

دیوار چینه ای

دیوار خشتی

دیوار سنگی

دیوار چوبی

دیوار آجری

دیوار بتنی

تفکیک دیوار براساس مشخصات سازه ای 

۱٫دیوار باربر   ۲٫دیوار غیر باربر

هر ساختمانی متشکل از دیوارهای باربر و دیوارهای غیر باربراست. همان طور که می توانید تصور کنید، دیوارهای باربر مسئولیت به دوش کشیدن وزن سازه و انتقال آن را بر عهده دارند و دیوارهای غیر باربر نیز برای جداسازی فضاهای خانه و ایجاد اتاق مورد استفاده قرار می گیرند و هیچ باری را تحمل نمی کنند. بنابراین قبل از هرگونه اصلاح در دیوارها و یا برداشتن آن ها باید تشخیص دهیم که دیوار مذکور باربر است یا خیر.

دیوار باربر

دیوارهای باربر وزن سقف ها و طبقات بالا را نیز تحمل کرده و به فونداسیون منتقل می کنند که این دیوارها می توانند دیوار خارجی و یا داخلی باشند.

دیوارهای حائل

دیوارهای برشی

دیوارهای بنایی

دیوار غیر باربر

دیوارهای غیر باربر تنها قادر به تحمل وزن خودشان هستند و به عنوان دیوارهای داخلی هم شناخته می شوند.

دیوار جداگر داخلی

دیوار بیرونی (نما)

دیوار جانپناه

دیوار سبز چیست 

دیوار های زنده ای که ترکیبی از قطعات با پوشش گیاهی از پیش کاشته شده اند و به صورت عمودی بر روی دیوار و نمای ساختمان نصب می شود دیوار سبز می گوییم. از دیوارهای زنده همچنین می‌توان در فضاهای داخلی ساختمان استفاده کرد. دیوارهای زنده، بسته به کارخانه تولید کننده آن، جنس صفحات و نوع بیرونی و یا داخلی آن، جزئیات اجرایی متفاوتی دارند. در این روش در تمام ارتفاع و در تمام سطح دیوار گیاه کاشته می‌شود .پیچک‌های بالا رونده که از انواع پوشش های گیاهی محسوب می شوند یک ابزار خوب اقلیمی هستند، بخصوص زمانی که روی سطح بیرونی دیوار رشد کنند که در این صورت ویژگی‌های متعددی را به همراه خواهند داشت. اصلی ترین ویژگی آنها، ایجاد سایه در تابستان می باشد.

مهندسین شهرسازی سعی کردند که با استفاده از راه حل هایی مانند دیوار سبز و بام سبز یا روف گاردن این کمبود فضای سبز را در شهرهای بزرگ جبران کنند.