کاربردهای مهم نیتروژن
نیتروژن یکی از گاز هایی است که همه ی ما اطلاعاتی در مورد آن داریم و نام آن را شنیده ایم. نیتروژن هفتمین عنصر فراوان در منظومه ی شمسی شناخته شده است. تقریباً 80% از جو زمین را نیز گاز نیتروژن تشکیل داده است. از دیدگاه جرمی، نیتروژن حدود 3% از وزن بدن انسان را می سازد و بعد از اکسیژن، کربن و هیدروژن در رتبه چهارم برای بدن انسان قرار دارد. نیتروژن در نوکلئیک اسید ها (DNA و RNA) نیز یافت می شود. باید اشاره کرد که نیتروژن در رشد سلولی، تامین انرژی حیاتی و بسیاری از فرآیند ه ا در بدن انسان نقش حیاتی دارد. علاوه بر موارد گفته شده، کاربرد گاز نیتروژن در زندگی انسان و در صنعت دارد، آن را تبدیل به عنصر مهمی برای انسان کرده است. صنایع شیمیایی از ان برای تولید کود؛ نایلن، نیتریک اسید، رنگ، دارو و مواد منفجره استفاده می کنند. در ادامه به 5 مورد از مهمترین کاربرد های آن اشاره می کنیم.
کاربرد در نگهداری مواد غذایی
گاز اکسیژن در بسته بندی مواد غذایی می تواند سبب فساد سریعتر آن شود. نیتروژن در کنار کربن دی اکسید به عنوان گاز جایگزین در بسته بندی مواد غذایی وارد می شود. این گاز می تواند به نوعی نگهدارنده مبدل شود و مانع از اکسید شدن و فساد مواد غذایی گردد. نیتروژن به عنوان افزودنی غذایی در استاندارد اروپا با شماره E941 دسته بندی شده است.
کاربرد در داروسازی
گاز نیتروژن واکنش پذیری زیای دارد. به همین دلیل در صنایع داروسازی از گذشته تا امروز مورد استفاده قرار گرفته است. شاید برای برخی از مردم تعجب برانگیز باشد که نیتروژن در بسیاری از فرآورده های دارویی که به طور روزانه مورد مصرف قرار می گیرند، استفاده شده است.
این گاز می تواند در ترکیب با گاز های دیگر مصارف دیگری در پزشکی داشته باشد. برای مثال نیتروس اکساید به عنوان بی حس کننده کاربرد دارد. از نیتروژن برای ذخیره سازی اسپرم و تخمک، اعصاب، خون، سلوله های ساقه ی مغز و بسیاری از نمونه های بیولوژیکی نیز استفاده می کنند.
کاربرد در صنایع تولیدی
معمولاً نیتروژن در بخش تولیدات صنعتی برای جمع شدگی اتصالات استفاده می شود و کمک می کند تا پش از نصب به اندازه ی قبلی خود باز گردند. نیتروژن این کار را از طریق القای دمای کم در حالت مایع انجام می دهد. نیتروژن مایع در پروزه های متعددی از جمله تونل سازی و حفاری و در ساخت و ساز کاربرد دارد. در قلب پیشرفت های جدید در فناوری و ساخت و ساز و فرآیند های تولیدی از نیترژن استفاده می شود.
کاربرد نیتروژن در الکترونیک
نیتروژن محصولات الکترونیکی و یا در تولید آن ها استفاده می شود. نیتروژن مانع از گرمایش بیش از حد وسایل الکترونیکی مانند کامپیوتر ها پس از چند ساعت کار پیوسته می گردد. از گاز نیتروزن در سیستم های سرکوبگر آتش در فناوری اطلاعات استفاده می کنند زیرا روش های متداول خاموش کردنن مانند آب در اینگونه موقعیت ها کارساز نیستند. نیتروژن به عنوان آشکار ساز پرتو ایکس و … در حوزه پزشکی نیز کاربرد دارد.
گاز نیتروژن و فولاد ضد زنگ
اثبات شده است که نیتروژن گازی همه کاره و مفید است. این گاز حتی جایگاه خود را در صنایع فولاد (استیل) پیدا کرده است. نیتروژن در این صنایع کمک می کند تا ناخالصی ها در فرآیند تولید جدا شوند و عامل مهمی در کیفیت استیل و ضد خوردگی بودن آن به شمار می رود. نیتروژن همچنین به عنوان گاز محافظ مانع از اکسایش و خوردگی از این طریق می شود.
گاز نیتروژن، گازی فراوان است که در کاربرد هایی کلیدی و مهم از آن استفاده می شود.
