بحث در مورد حفظ اثار و بناهای تاریخی در کشورهای توسعه یافته بسیار رایج بوده و منجر به شکلگیری انباشته از تجربه شده است، اما برعکس در کشورهای در حال توسعه چنین تجربهای وجود ندارد. به همین دلیل تا زمانی که کشورهای در حال توسعه حمایت جامعی از نهادهای فرهنگی برای حفظ میراث تاریخی انجام ندهند. مشکلات فراوانی در این راه وجود خواهند داشت.
مرمت چیست؟
مرمت، فرایندی است که در طی آن بناهای تخریب شده، تعمیر یا بازسازی می شوند . به طور معمول، این بازسازی ها، به دلیل آسیب هایی که به بناها وارد شده و با هدف بازگرداندن آنها به شرایط اولیه و بهتر انجام می شود. در صنعت، مرمت کردن به معنی تعمیر و بهبود انواع آسیبی است که در نتیجه پیشرفت یک صنعت اتفاق افتاده اند. این آسیب ها ، یا در اثر گذشت زمان حاصل شدند یا جز عوارض انجام یک پروژه خاص و نادیده گرفتن و عدم رعایت ایمنی هستند.
تاریخچه مرمت
تاریخچه مرمت مرمت به شکلی که امروزه وجود دارد ، از سال 1178 شمسی در اروپا اغاز شد. اما، تاریخچه هنر مرمت با معماری همیشه همراه و همزمان بوده و درست از زمانی که یک بنا شکل می گرفت، بحث مرمت بناهای دیگر نیز پیش می آمد. بنابراین، بحث مرمت همیشه در ایران و ممالک و ملل دیگر وجود داشته و دارد. از جمله نمونه های مرمت در ایران میتوان به تغییر کاربری چهارطاقی و آتشکده و کلیسا به مسجد و بررسی و تعمیر سالیانه شان اشاره کرد.
روش مرمت آثار تاریخی
از سال 1218 شمسی، دو نوع نظریه مرمت به وجود آمد: نوع اول، شامل حفاری بناهای قدیمی ، سوار کردن اجزا روی هم و فرم دادن به این بناها است و برای بازدید محققین ، به وجو آمده و مرمت علمی نامیده می شود. نوع دوم، که در آن، مرمت کننده سعی دارد بخش هایی از بنا که از بین رفته و اصلا وجود نداشته را بسازد که مرمت آرتیستیک یا هنری نامیده می شود. بناها، با توجه به هدف شان از بازسازی به انواع معماری و مرمت نیاز دارند. انواع مرمت های مورد استفاده عبارتند از :
مرمت حفاظتی: هدف از این نوع مرمت، حفظ بنا است.
بازسازی استحکامی : مرمت بنا به منظور مستحکم کردن بنا انجام می گیرد. مرمت تکمیلی یا الحاقی: بازسازی بنا به منظور تکمیل خود بنا و کاربرد آن صورت می گیرد.
مرمت تاریخی (باززنده سازی): در این نوع از مرمت، نوع بنا تعیین می کند که برای مرمت بنا باید از چه روشی مرمتی استفاده کرد.
مرمت جامع: احتمال دارد که در این نوع از مرمت ، روش های مختلف مرمت به کار گرفته شود. علاوه بر این، عملکرد و احیای بنا نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.