انفجار کپسول گاز هیدروژن اتفاقی محتمل است که باید برای پیشگیری از آن تدابیر لازم را اندیشید. در این نوشته ابتدا به بررسی خواص گاز هیدروژن می پردازیم و پس از آن در مورد انفجار کپسول گاز هیدروژن صحبت خواهیم نمود.

خواص فیزیکی و شیمیایی هیدروژن

هیدروژن در دما و فشار استاندارد حالت گازی دارد و گازی بدون رنگ، بدون بود و بدون مزه است. هیدروژن عنوان سبک ترین گاز را به خود اختصاص داده است و اگر در فضایی درصد آن به بالای 4% برسد قابل انفجار و آتشگیر است. به همین دلیل کپسول های حاوی گاز هیدروژن منبعی منفجره به شمار می روند.

اگر گاز هیدروژن در تماس با اکسیژن، کلر و یا دیگر مواد اکسید کننده قرار بگیرد، با کوچکترین جرقه ای آتش می گیرد و انفجار در پی دارد. شعله ی هیدروژن تقریباً بی رنگ است.

فراوانی و کاربرد ها

تصور می کنید کاربردهای گاز هیدروژن چیست ؟ هیدروژن فراوان ترین عنصر در زمان کنونی کره زمین است و مقدار آن به نیم پی پی ام می رسد. هیدروژن طی آبکافت آب به عنوان فرآورده ی جانبی تولید اکسیژن و یا با عبور از بخار آب روی آهن داغ تولید می شود. باکتری ها نیز به طور طبیعی با تخریب الیگو ساکارید ها هیدروژن آزاد می کنند.

از گاز هیدروژن در فضاپیما ها و شاتل های فضایی استفاده می شود. از هیدروژن در پتروشیمی و صنایع شیمیایی استفاده می شود.

بزرگترین کاربرد هیدروژن در تولید آمونیاک و سوخت هیدروژنی است. البته هیدروژن به عنوان کاهنده برای احیای سنگ معدن های فلزی کار می کند.

کاربرد های دیگر هیدروژن

در جوشکاری اتمی هیدروژن، نشتی یابی، خنک ساز در نیروگاه ها و … نیز از گاز هیدروژن استفاده می شود. در زمان های گذشته به عنوان گاز بالا برنده در بالن ها و بادکنک ها از هیدروژن استفاده می کردند. اما به دلیل خاصیت آتشگیری و امکان انفجار کپسول گاز هیدروژن ، کم کم در این کاربرد کنار گذاشته شد و جای خود را به گاز های دیگری مانند گاز هلیوم داد.

سمی بودن هیدروژن

در غلظت های بسیار بالا، هیدروژن به عنوان گازی سمی شناخته می شود زیرا می تواند جایگزین اکسیژن گردد. در غیر این مورد هیدروژن خاصیت سمی دیگری تا کنون نشان نداده است.

هیدروژن منفجر شونده

همانطور که در بالا نیز اشاره شد، هیدروژن گازی با قابلیت انفجاری است. مولکول های هیدروژن با بسیاری از عناصر قابل ترکیب هستند. اگر ترکیب هیدروژن با مواد اکسید کننده مانند اکسیژن صورت بگیرد، در نتیجه ی این واکنش شاهد انفجار و آتش سوزی خواهیم بود. به همین دلیل کپسول های هیدروژن باید به طور جداگانه دور از مواد این چنینی مانند اکسیژن نگهداری شوند و نشتی نداشته باشند.

برای ممانعت از انفجار کپسول گاز هیدروژن باید نکات ایمنی را به دقت رعایت نمود.

منبع: خطر انفجار گاز هیدروژن