نکات ایمنی که در کارگاه ها بایدرعایت شود

1- ایمنی کارگران

کلیه کارگران وکارکنان کارگاه‌ها باید باتوجه به نوع کاری که انجام می‌دهند از پوشش‌های حفاظتی و ایمنی مناسب استفاده نمایند.

لباس کارمناسب

- در اماکنی که خطر انفجار یا آتش‌سوزی وجود دارد، استفاده از لباس کارهایی که ایجاد الکتریسیته ساکن می‌کنند، اکیدا ممنوع است.

- استفاده از کمربند بر روی لباس کار و آستین دکمه‌دار ممنوع می‌باشد.

- لباس کارگران برق کار نباید هیچ جزء فلزی داشته باشد.

- لباس کار باید باتوجه به نوع کار انتخاب شود.

کلاه، کفش و دستکش ایمنی

- کارگران و کارکنانی که در معرض سقوط اشیاء قراردارند باید از کلاه ایمنی استفاده نمایند.

- کلاه ایمنی باید سبک (حدود 400 گرم)، عایق برق، مقاوم در برابرآتش و قابل شستشو باشد و حتما داخل آن ضد عفونی گردد. (طبق استاندارد DIN به شماره 4840)

- کارگرانی که با دریل، ابزار چرخنده و ماشین‌های دارای قطعات چرخنده و غلطنده، کار می‌کنند نبایستی از دستکش استفاده نمایند.

- کارگرانی که با اشیاء تیز یا عمل روی اشیاء تیز کار می‌کنند باید از دستکش‌های مناسب (مسلح به نوارهای فلزی) استفاده نمایند.

- دستکش بایستی طوری انتخاب شود که با خطرات احتمالی ناشی از کار متناسب باشد.

-  کارگرانی که فلزات داغ را حمل می‌کنند و یا عملیاتی بر روی آنها انجام می‌دهند (مانند جوشکاری، برشکاری) بایستی دستکش‌هایی از جنس پنبه نسوز یا چرم که در مقابل گرما مقاومت داشته باشند، استفاده کنند.

- کارگرانی که با اسیدها وقلیاها سروکار دارند بایستی از دستکش‌های لاستیکی نرم (طبیعی یا مصنوعی)، پلاستیکی نازک که مقاوم در برابر این مواد می‌باشند استفاده نمایند.

- کارگرانی که در معرض خطرات ناشی از برخورد یا سقوط اشیاء سنگین در روی پا قرار دارند برای حفاظت از انگشتان پا بایستی ازکفش‌های ایمنی با پنجه‌های فولادی استفاده نمایند.

- کارگران برق‌کار بایستی از دستکش لاستیکی که عایق برق بوده و مقاومت آن متناسب با ولتاژ برق شبکه باشد، استفاده نمایند.

- کارگرانی که با وسایل و ابزار برقی کار می‌کنند، باید هنگام کار بر روی سکوی عایق مستقر شده یا از کفش‌های عایق استفاده نمایند.

- کارگرانی که با مواد روغنی، قلیایی، اسیدی کار می‌کنند، باید ازکفش‌هایی استفاده کنند که جنس لاستیک و یا چرم قطور باشد و مقاوم در برابر مواد فوق باشد.

عینک، ماسک وگوشی

- کلیه کارگرانی که کار آنها ممکن است سلامت چشم‌هایشان را به خطر بیاندازد باید از عینک حفاظتی استفاده نمایند.

- عینک‌های حفاظتی شیشه‌ای یا پلاستیکی باید دارای مقاومت کافی بوده و فاقد حباب هوا، ترک و موج باشد و بتواند حتی‌الامکان 80% نور را ازخود عبور دهد.

- کارگرانی که در محیط‌های پرغبار، سمی و یا بسته با هوای آلوده به گازهای مسموم کننده کار می‌کنند، جهت حفاظت از سیستم تنفسی بایستی از ماسک‌های تنفسی با فیلتری متناسب با نوع آلودگی استفاده نمایند.

- انتخاب ‌ماسک و فیلتر بستگی ‌به خواص شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی ماده موجود در محیط کار و نوع محل و فضای کار دارد.

- کارگرانی ‌که ‌با دستگاه‌های ‌پر سروصدا کار می‌کنند یا در مجاورت این دستگاه‌ها بطور مداوم به کار مشغولند، بایستی از گوشی‌های مناسب استفاده نمایند.

- کارگرانی‌ که در عملیات جوشکاری و برشکاری مشغول کار هستند، بایستی از عینک‌های ایمنی مجهز به شیشه‌های رنگی (فیلتردار) جهت جذب تشعشات استفاده نمایند (استاندارد 2092-BS).

کمربند ایمنی وطناب نجات

- برای کارکنانی که در ارتفاع به کار می‌پردازند و با خطر سقوط مواجه هستند استفاده از کمربندهای ایمنی و سایر حائل‌های ایمنی مناسب، ضروری است.

 - کمربندهای ایمنی و متعلقات آن باید از چرم، برزنت و پارچه‌های مقاوم و مواد محکم ساخته شده باشد و قدرت تحمل بار را با حداقل نیروی 1150 کیلوگرم داشته باشد. (حداقل پهنای کمربند cm12و ضخامت آن mm6 می‌باشد.)

- کمربندهای ایمنی نباید دارای زدگی، پارگی وسایر اشکالاتی باشند که باعث ایجاد خطر برای استفاده کننده گردد.

- کلیه قطعات وضمایم کمربندهای ایمنی بایستی بطور دقیق و مرتب مورد بازدید قرار گیرد و قطعات فرسوده تعویض گردد؛ حصول اطمینان از بی‌عیب و نقص بودن کمربند الزامی است.

2- سایر نکات ایمنی در کارگاه‌ها

نور

- در تونل‌ها و راهروها از لامپ‌های فلورسنت دوبل یا جفتی به فاصله 8 متراستفاده شود.

- در سالن‌های کارگاهی و محوطه کارگاه باید از لامپ‌های بخارسدیم ـ جیوه استفاده شود.

- میزان ‌روشنایی مناسب در تونل و راهروها و محل عبور و مرور افراد حداقل 100 لوستر و میزان روشنایی برای فعالیت‌های ساختمانی و کارگاهی مانند جوشکاری، آهنگری وغیره حداقل 200-150 لوکس می‌باشد.

- لامپ‌ها نباید طوری نصب شوند که نور مستقیم وارد چشم کارگر شود.

 - چراغ‌های گردان می‌بایست به رنگ قرمز بوده و تعادل کافی داشته باشند.

- هنگام استقرار چراغ چشمک زن یا گردان، سیم حامل برق لازم است در صورت امکان بر روی دیوار نصب گردد.

- تامین نور کافی برای انجام فعالیت‌های مختلف در کارگاه ضروری است. باتوجه به عدم امکان تامین نور طبیعی دربخش عمده‌ای از محیط‌های کار، بایستی از چراغ‌های مناسب استفاده شود.

- چراغ‌هایی که برای تامین نور در محیط‌های کار نصب می‌شوند باید در محل‌های مناسب به طور کاملا ایمن نصب شوند.

- استفاده از چراغ‌های رنگی برای تامین نور در محیط‌های کار ممنوع است.

- چراغ‌ها باید دارای حفاظ‌های مناسب باشند که در صورت برخورد با اشیاء صدمه نبینند‌.

- امکان استفاده از چراغ‌های قابل جابجایی (چراغ گردان) باید با تعبیه پریزها و رابط‌های مناسب در کارگاه درنظر گرفته شود.

- درکلیه معبرها و مسیرهای رفت وآمد کارگران و وسایل، باید چراغ‌های مناسب با نور کافی و در محل‌های ایمن نصب گردند.

- کلیه وسایل و تجهیزات تامین نور کارگاه بایستی دارای کیفیت مناسب و مطابق با اصول فنی مربوطه باشند.

- استفاده از نوار یا چسب در محل اتصال دو سیم به تنهایی ممنوع می‌باشد و بایستی حتما از ترمینال استفاده شود.

تهویه کارگاه

- از آنجا که بخش قابل توجهی از فعالیت‌های ساختمانی در محیط‌های بسته زیرزمین و بدون ارتباط مستقیم با فضای باز انجام می‌شود، تهویه کارگاه باید به نحو مطلوب انجام شود. بدین منظور:

الف) تجهیزات و وسایل مناسب تهویه باید با توجه به شرایط کارگاه پیش‌بینی و نصب شوند.

ب) سرعت جریان هوای ورودی به کارگاه ونحوه توزیع آن باید به گونه‌ای باشد که باعث ورود، گسترش یا افزایش آلودگی هوای کارگاه نگردد.

 ج) سیستم تخلیه هوا و کانال‌های مناسب آن در محل‌هایی که آلودگی ناشی از گرد و غبار یا دود و گازهای سمی وجود دارد، بایستی پیش‌بینی شود.

 د) تهویه کارگاه باید به طور دایمی در طول مدت زمان کار انجام شود.

- درصورت وجود گرد و غبار و دود با غلظت بالاتر از حد مجاز، باید از فیلترهای مناسب گرد و غبار و دود یا گاز سمی استفاده شود.

- تهویه باید به دو صورت عمومی و موضعی طراحی و اجرا گردد.

- درتهویه، عمل مکش (جهت خروج آلودگی) و دمش (جهت ورود هوای تازه) می‌بایست بطور همزمان صورت گیرد.

- برای جلوگیری از گسترش آلودگی ناشی از احتراق ماشین‌های درونسوز، مانند موتور جوش‌های دیزلی و امثال آنها، بایستی دودهای حاصل از احتراق به وسیله لوله‌های تخلیه هوا و فن مناسب به خارج از محیط کارگاه هدایت شود.

- کلیه وسایل و تجهیزات مورد استفاده باید مطابق با اصول فنی و عاری از نقص باشند.

- دمش و مکش می‌بایست توسط سیستم توزیع مناسب (duct) صورت پذیرد.

آبرسانی

- برای تامین آب شرب کارگران و آب مورد نیاز عملیات ساختمانی باید از لوله‌های مناسب استفاده شود.

- لوله‌کشی آبرسانی کارگاه باید از محل‌های مناسب و ایمن انجام شده و لوله‌ها باید در مقابل صدمات احتمالی محافظت گردند.

- لوله‌هایی که روی سطوح قائم نصب می‌شوند، بایستی به وسیله بست‌های مناسب و به طور محکم به دیوار متصل شده و در معرض برخورد اشیاء و ابزار کار نباشند.

- اگر برای انتقال آب از شلنگ استفاده می‌شود، این شلنگ‌ها حتی‌الامکان نباید در مسیر تردد ماشین‌آلات و یا کارگران قرار گیرند؛ مگر اینکه حفاظت آنها در مقابل ضربه و فشار به نحو مناسب انجام گیرد.

- کلیه لوله‌ها، شیرها و فلکه‌ها، شلنگ‌ها و سایر وسایل آبرسانی باید از جنس مرغوب و عاری از هرگونه نقص بوده و به طور کاملا ایمن نصب شده باشند.

- استفاده از لوله‌ها، شیرآلات، شلنگ و سایر وسایل فرسوده یا صدمه دیده که موجب اتلاف آب می‌گردند ممنوع است.

- به منظور جلوگیری از پخش آب و آلودگی سطح کارگاه، باید فاضلاب حاصل از استعمال آب آشامیدنی و بهداشتی به روش مناسب جمع‌آوری و دفع گردد.

علایم هشدار دهنده

- استفاده از علایم هشدار دهنده مانند چراغ‌های چشمک زن و تابلوهای شبرنگ و غیره در نقاط حساس و خطرناک ضروری است.

- کلیه داکت‌ها، پرتگاه‌ها، لبه‌های سطوح شیب‌دار، بازشوهای واقع در کف معابر و سایر نقاطی که احتمال ایجاد خطر برای کارگران وجود دارد، بایستی به وسیله علایم هشدار دهنده مناسب مشخص شوند.

- محل‌های ورود و خروج به کارگاه و اطراف محل‌های گود برداری و به طورکلی اطراف محیط کارگاه بایستی با نصب علایم هشدار دهنده مشخص شوند.

- چراغ‌های چشمک زن بایستی در تمام طول مدت کار، روشن و قابل رویت باشند.

- کلیه علایم هشدار دهنده مانند تابلوها و برچسب‌ها باید کاملا در معرض دید افراد بوده و به طور آشکار نصب شده باشند.

حفاظ ایمنی

- محوطه کارگاه بایستی به وسیله حفاظ‌های ایمنی مناسب و مکمل آن علایم هشدار دهنده مناسب و چراغ چشمک زن، از فضاهای عمومی املاک و معابر مجاور مجزا گردد.

- حفاظ‌های ایمنی مورد استفاده برای اطراف گودبرداری‌ها، لبه‌های پرتگاه، کناره پلکان و سطوح شیب‌دار، بازشوها، داکت‌ها و لبه‌های خطرناک بایستی دارای استحکام کافی بوده و به طور کاملا ایمن نصب شده باشند تا از خطر سقوط کارگران یا وسایل و ابزار جلوگیری شود.

- کلیه اجزای حفاظ‌های ایمنی مانند لوله‌ها، بست‌ها، تخته‌ها و غیره باید از جنس و کیفیت مرغوب و مناسب برخوردار باشند.

- فاصله میله‌های عمودی و افقی نرده‌ها و حفاظ‌ها باید به اندازه‌ای باشند که امکان عبور و خطر سقوط از میان آنها وجود نداشته باشد.

- بازشوها، سوراخ‌ها، و فرورفتگی‌های موجود درکف‌های معابر و محل‌های کار باید به یکی از طرق زیر حفاظت شوند:

الف) به وسیله تخته و الوارهای مناسب پوشیده شوند.

ب) به وسیله مش‌ها (شبکه‌های میلگرد) با حداکثر چشمه‌های 5/2*5/2 سانتیمتر پوشانده شوند.

ج) به وسیله حفاظ‌های محکم و ایمن که دور تا دور آنها نصب می‌شوند محافظت گردند.

- شبکه‌های آرماتور، تخته‌ها و الوارهای نصب شده روی سوراخ‌ها و بازشوهای کف محل‌های کار یا معابر باید دارای استحکام کافی بوده و به گونه‌ای نصب شوند که مانعی در رفت و آمد کارگران و حمل وسایل ایجاد ننمایند.