بیوگرافی معمار بزرگ حسین امانت

حسین امانت متولد سال ۱۳۲۱ شمسى (۱۹۴۲ م) است، از کودکی در خانواده ای بزرگ شد که عاشق فرهنگ ایران بود و در یک مکتب فکری پرورش پیدا کرد که می گوید زیبایی های دنیا در هر کجا که باشد، متعلق به همه دنیاست و هنرمند باید به همه این زیبایی ها مراجعه کند.

امانت دانش‌آموخته دانشگاه تهران است. در سال ۱۹۶۶ حسین امانت دانشجوی ۲۴ ساله دانشگاه تهران با شرکت در یک رقابت ملی شروع زندگی حرفه‌ای خود را پایه‌ریزی کرد.

پس از پروژه موفقیت‌آمیز برج آزادی و دانشگاه شریف، نظارت و سرپرستی ساخت موزه بزرگ پاسارگاد در نزدیکی آرامگاه کوروش کبیر به او واگذار شد. امانت همچنین معمار و طراح تعدادی چند از مراکز صنایع دستی، مدرسه، کتابخانه و حتی یک شهرک تفریحی (شهکر تفریحی دریاکنار) در ساحل دریای خزر بوده ‌است. او بعدها با بسط دادن کار خویش بناهایی در خارج از کشور را نیز طراحی نمود، از آن جمله، بنای سفارت ایران در شهر پکن ، پایتخت جمهوری خلق چین که متمایزترین سفارتخانه ناحیه دیپلماتیک در پکن است. اینک با چیدانه همراه شوید و با پنج پروژه اجرایی حسین امانت در ایران بیشتر آشنا شوید.

تاریخچه و معماری شاخص ترین پروژه حسین امانت  (برج آزادی یا برج شهیاد)

حسین امانت برج آزادی را در سن 24 سالگی زمانی که تازه از دانشکده معماری دانشگاه تهران بیرون آمده بود، برای یادبود جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران، طراحی کرد. برج آزادی که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به نام برج شهیاد شناخته می‌شد، اصلی‌ترین نماد شهر تهران است که در میانه یکی از میدان‌های اصلی غربِ تهران به نام میدان شهیاد و آزادی کنونی واقع شده است و تقریباً در همه جای دنیا ایران را با این نماد می‌شناسند.

حسین  امانت در مصاحبه ای درباره برج آزادی می گوید: برج شهیاد طوری طراحی شده که معطوف به حقیقت، جوهره و عمق فرهنگ ایران است. یعنی با توجه به آنچه که در طول تاریخ بر سر ایران رفته و عظمتی که در تاریخ این کشور هست، ساخته شده است. درست است که این کار در زمانی انجام شد که یک وضع سیاسی دیگری در ایران حکمفرما بود، اما وقتی من آن را طراحی کردم به تمام دوره های تاریخی و به آینده ایران فکر می کردم؛ نه به آن وضع سیاسی خاص.

میدان آزادی یا همان میدان شهیاد سابق با مساحت ۵۰٬۰۰۰ مترمربع پس از میدان نقش جهان، بزرگ‌ترین میدان ایران است که برج آزادی، یکی از شناخته‌شده‌ترین نمادهای تهران را با بلندای چهل و هشت متر به عنوان نماد پایتخت در خود جای داده.

عملیات بنای برج آزادی در یازدهم آبان 1348آغاز و پس از بیست و هشت ماه کار، در ۲۴ دیماه ۱۳۵۰ با نام برج شهیاد به بهره برداری رسید.

برج آزادی تلفیقی از معماری دوران هخامنشی-ساسانی و اسلامی است که حسین امانت طراحی آن را طبق معماری ایرانی-اسلامی انجام داده است. خطوط موازی و کشیده پایه‌ها یادآور سبک معماری هخامنشی و کاشی کاری فیروزه ای اش نمونه ای از معماری های دوره صفوی است. قوس بیضی‌شکل برج نمادی از طاق کسری و شیارهای بالای برج نیز نمادی از بادگیرهای یزد را به نمایش گذاشته اند. در ساخت برج آزادی چهل و شش هزار قطعه سنگ بریده، پرداخت شده و به کار رفته‌است. همه اینها در کنار بتن و نمادهای معماری مدرن، باعث می‌شود که نمای برج مدرن و چشم‌نواز به نظر برسد.

همانطور که اشاره شد در ساخت برج آزادی چهل و شش هزار قطعه سنگ به کار رفته‌است. این بنا سنگ‌هایی دارد که در قسمت پایین برج ۳٫۲ متر طول و ۱٫۶ متر ارتفاع دارند و کار دست سنگتراشان است. این سنگ‌ها با بتن و آهن ضدزنگ به هم چسبیده‌اند و پشت آن‌ها نیز سطح خشنی وجود دارد تا روی آن نلغزند و هر سنگ کنار سنگ دیگر، با یک ماده قابل انعطاف شبیه به لاستیک با نام Flexible sealant بندکشی شده‌است. استفاده از موادی غیر از این باعث شکسته‌شدن سنگ‌ها می‌شود. زیرا در گرمای تابستان و سرمای زمستان سنگ‌ها و بتن زیر آن‌ها دائماً در حال منبسط و منقبض شدن هستند.