هگزا فلوراید گوگرد
گوگرد هگزا فلوئورید یا اس‌اف‌سیکس با فرمول SF۶ یک ترکیب معدنی بی‌رنگ، بی‌بو و اشتعال‌ناپذیر است که در دستهٔ گازهای گلخانه‌ایجای می‌گیرد. اس‌اف‌سیکس دارای هندسهٔ مولکولی شش‌وجهی است که از شش اتم فلوئور که به یک اتم گوگرد در مرکز پیوسته‌اند، تشکیل می‌گردد. مانند دیگر گازهای غیرقطبی به سختی در آب حل می‌شود اما در حلالهای آلی غیرقطبی حل‌شدنی است. معمولاً آن را به صورت گاز فشردهٔ مایع‌شده جابجا می‌کنند. چگالی آن در شرایط سطح دریا، ۶٫۱۲ گرم بر لیتر است.[۲] این گاز معمولاً به عنوان بازدارندهٔ جرقه‌زنی در تجهیزات ولتاژبالا استفاده می‌شود و نزدیک به پنج برابر از هوا سنگین‌تر است.[۳]
سنتز و واکنش[ویرایش]
اس‌اف‌سیکس را می‌توان از در تماس قرار دادن گوگرد و فلوئور بدست آورد. این همان روشی است که هانری مواسان و پل لبیو در ۱۹۰۱ میلادی در اکتشافاتشان به کار بردند.[۲]
عملاً هیچ واکنش شیمیایی‌ای برای اس‌اف‌سیکس وجود ندارد. این گاز با سدیم گداخته واکنش نشان نمی‌دهد اما به صورت گرماده با لیتیمواکنش نشان می‌دهد.[۲]
کاربردها[ویرایش]
سالانه ۸٫۰۰۰ تن اس‌اف‌سیکس تولید می‌شود که بیشتر آن (۶٫۰۰۰ تن) به عنوان دی‌الکتریک گازی در صنعت برق استفاده می‌شود. به عنوان یکگاز بی‌اثر در ریخته‌گری منیزیم و به عنوان یک پرکنندهٔ بی‌اثر در پنجره‌های دوجداره کاربرد دارد.[۲]
خاصیت عایقی[ویرایش]
اس‌اف‌سیکس به عنوان مادهٔ گازی دی‌الکتریک در صنعت برق و در مدارشکنهای ولتاژبالا، تجهیزات کلیدزنی و دیگر تجهیزات برقی به کار می‌رود و جای مدارشکنهای پرشده از روغن را که ممکن است شامل مادهٔ مضر پی‌سی‌بی باشند می‌گیرد. از اس‌اف‌سیکس تحت فشار در تجهیزاتجی‌آی‌اس استفاده می‌شود چراکه خاصیت دی‌الکتریک آن بسیار بیشتر از هوا یا نیتروژن خشک‌شده‌است. این ویژگی سبب می‌شود که بتوان اندازهٔ تجهیزات برقی را تا حد زیادی کاهش داد. این خاصیت باعث می‌شود جی‌آی‌اس برای مقاصد بخصوصی نظیر بکاگیری در فضای بسته مناسب باشد (در مقابل تجهیزات برقی عایق‌بندی شده با هوا که فضای به‌نسبت زیادتری می‌برند). تجهیزات برقی عایق‌بندیشده با گاز نسبت به آلودگی و تاثیرات آب و هوا نیز مقاومت بیشتری دارند و در کاربردهای طولانی‌مدت به سبب فضای کارکرد مهارشده، اعتمادپذیرتر هستند. با وجود اینکه بیشتر محصولات حاصل از تجزیهٔ این گاز به سرعت به اس‌اف‌سیکس بازتبدیل می‌شوند، قوس الکتریکی یا کرونا می‌تواند موجب تولیددی‌سولفور دکافلوئورید شود که گازی به شدت سمی است و اثرات سمی آن مشابه فوسژن می‌باشد. S2F10 به عنوان یک گاز مستعد برای بکارگیری در جنگ‌افزارهای شیمیایی در جنگ جهانی دوم مطرح بود چراکه موجب ریزش اشک نمی‌شود یا پوست را به سوزش نمی‌اندازد و بنابراین هشدار کمی هنگام تماس فراهم می‌کند.[۲]
اس‌اف‌سیکس همچنین به عنوان یک دی‌الکتریک ولتاژبالا در شتاب‌دهنده‌های ذره‌ای مانند مولد واندوگراف و پلترونها و میکروسکوپ‌های الکترونیولتاژ بالا به کار می‌رود.[۲]
منبع: wikipedia